Περί πληροφορικής

Ένα έξοχο άρθρο ενός συναδέλφου (που δεν γνωρίζω προσωπικά) και αναδημοσιεύω. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα σχόλια

Περί του Σχεδίου για το «νέο Λύκειο, συνέχεια επί των διαρροών ή … τι είναι και τι δεν είναι η Πληροφορική
Άρθρο 15-16/1 Κόσμος του Επενδυτή
Επειδή υποψιάζομαι ότι αναφορικά με τις τελευταίες διαρροές περί «σχεδίου» για το «νέο» Λύκειο σχετικά με άλλα μαθήματα π.χ. Ιστορία, Θρησκευτικά κ.λ.π. θα ασχοληθούν πολλοί περισσότεροι και αρμοδιότεροι εμού, στο σημερινό άρθρο θα θίξω μια πτυχή του «θρυλικού», όπως τείνει να εξελιχθεί, «σχεδίου» που πιθανόν να μη πρόσεξαν οι περισσότεροι, αλλά είναι αντιπροσωπευτική της προχειρότητας (επιεικής χαρακτηρισμός) του συγκεκριμένου κειμένου.
Αναφέρομαι στη σχετική «διαρροή» της 10ης Γενάρη. Παρά το γεγονός ότι (σοφά πράττοντας) το υπουργείο παιδείας για μια ακόμη φορά διέψευσε το σχετικό κείμενο, εντούτοις δεν μπορώ να αντισταθώ στον πειρασμό να μη σχολιάσω μια παράγραφο κομβικής σημασίας η οποία, επί λέξει, ανέφερε: «Η Πληροφορική με τη σημερινή της μορφή ως αυτόνομο μάθημα δεν υπάρχει στο Νέο Λύκειο, αφού με τις επερχόμενες αλλαγές οι Νέες Τεχνολογίες θα διατρέχουν πλέον όλη τη σχολική ζωή του μαθητή». Έλεος, πράγματι είναι να απορεί κανείς τόσο με την άγνοια, όσο και την επιδερμικότητα της προσέγγισης σε τόσο σοβαρά ζητήματα. Με όλο το σεβασμό, λίγη σοβαρότητα δεν βλάπτει, ειδικά όταν κάποιοι ασχολούνται με θέματα που δυστυχώς όπως φαίνεται δε γνωρίζουν.
Επειδή η ρήση του Pirandello «έτσι είναι αν έτσι νομίζετε», δεν ισχύει στην περίπτωσή μας, αισθάνομαι ότι είναι χρήσιμο, να δώσω έναν απλό ορισμό του τι είναι η πληροφορική για όσους πιθανόν να μη γνωρίζουν (και πολύ φοβάμαι και οι συντάκτες του «σχεδίου»). Πληροφορική είναι η επιστημονική μελέτη της πληροφορίας και του πως αυτή δημιουργείται, κωδικοποιείται, μεταφέρεται, μετριέται, χρησιμοποιείται (διαχειρίζεται) και αποτιμάται. Με άλλα λόγια η πληροφορική, μεταξύ άλλων, αφορά και τη διερεύνηση διεργασιών επεξεργασίας πληροφοριών (βλ. γνωσιακή επιστήμη, θα αναφερθούμε σχετικά σε επόμενο άρθρο).
Επειδή πιθανόν ορισμένοι αναγνώστες (και πολύ φοβάμαι και οι συντάκτες του «σχεδίου») δε θα γνωρίζουν ούτε τι σημαίνει ο όρος πληροφορία, θα δώσω ένα επίσης σύντομο και απλό ορισμό, «πληροφορία είναι η γνώση που υπάρχει στον ανθρώπινο εγκέφαλο, σε ηλεκτρονικά ή γραπτά αρχεία ή σε άλλα ανθρώπινα ή φυσικά δημιουργήματα».
Επειδή πιθανόν ορισμένοι αναγνώστες (και πολύ φοβάμαι και οι συντάκτες του «σχεδίου») μπορεί να νομίσουν ότι πληροφορία είναι απλά η αναζήτηση μιας ή περισσοτέρων λέξεων ή φράσεων στο google, ο Shannon (o πατέρας της θεωρίας της πληροφορίας) αν ζούσε και τον ρωτούσαν θα τους εξηγούσε ότι είναι κάτι πολύ συνθετότερο από αυτό που, ίσως, νομίζουν.
Επειδή πιθανόν ορισμένοι αναγνώστες (και πολύ φοβάμαι και οι συντάκτες του «σχεδίου») δε θα γνωρίζουν ότι για να εξαχθεί μια πληροφορία πρέπει να συλληφθεί και σχεδιαστεί ένας αλγόριθμος, ο Turing (ένας από τους πατέρες των αλγορίθμων) θα τους εξηγούσε, όσο πιο απλά μπορούσε, ότι αλγόριθμος είναι η λογική σειρά βημάτων για την επίλυση προβλημάτων, μια διαδικασία δηλαδή που βρίσκεται στην πυρήνα της ανθρώπινης σκέψης και που απαιτεί αναλυτική όσο και συνθετική ικανότητα από τον επιλύοντα το πρόβλημα, με άλλα λόγια τον μαθαίνει πώς να σκέφτεται.
Είναι προφανές λοιπόν ότι το να μαθαίνει κάποιος να λύνει προβλήματα σκεφτόμενος, αναλύοντας ένα πρόβλημα σε υποπροβλήματα και προσπαθώντας να δημιουργήσει μια λογική ακολουθία βημάτων είναι μια διαδικασία που είναι το κατεξοχήν αντικείμενο της πληροφορικής και σίγουρα υπάρχει χιλιάδες χρόνια πριν την ανακάλυψη του ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Είναι προφανές λοιπόν το μεγάλο εύρος αυτής της επιστήμης, αφού η γνώση μπορεί να υπάρχει σε τόσες πολλές μορφές αλλά και σε τόσους πολλούς φορείς. Με άλλα λόγια η απλή χρήση των υπολογιστών (αλήθεια οι «συντάκτες του σχεδίου γνωρίζουν τι είναι υπολογιστής;) και των νέων τεχνολογιών (που σύμφωνα με το «σχέδιο») θα «διατρέχουν πλέον όλη τη σχολική ζωή του μαθητή» (έλεος) ΔΕΝ είναι η πληροφορική.
Επίσης είναι προφανές ότι το εποπτικό μέσο υπολογιστής δεν είναι η πληροφορική, ούτε το μικροσκόπιο δεν είναι η βιολογία, ούτε το αμπερόμετρο η φυσική, ούτε ο διαβήτης η Γεωμετρία και φυσικά ούτε η κιμωλία, ο πίνακας και το αναγνωστικό η γλώσσα μας.
Αν λοιπόν οι αγαπητοί «συντάκτες» του σχεδίου νομίζουν πως το να μαθαίνει κάποιος να σκέφτεται, να λύει, να αναλύει, να συνθέτει κ.λ.π., ζητήματα που αντιμετωπίζονται κατεξοχήν από τα μαθήματα της πληροφορικής και ιδιαίτερα από το πανελλαδικά εξεταζόμενο μάθημα της Ανάπτυξης εφαρμογών σε προγραμματιστικό περιβάλλον στη Γ’ Λυκείου (λέγε με Αλγοριθμική), δεν είναι αιτούμενα σε οποιοδήποτε εκπαιδευτικό σύστημα και σε οποιαδήποτε βαθμίδα, τότε όντως υπάρχει πρόβλημα.
Και επειδή πιθανόν ορισμένοι αναγνώστες (και πολύ φοβάμαι και οι συντάκτες του «σχεδίου») ίσως να μη γνωρίζουν τι είναι πρόβλημα θα προσθέσω ότι, στην καθομιλουμένη, εννοούμε μια δυσάρεστη κατάσταση η οποία επιθυμούμε να αλλάξει (προς το καλύτερο) ή ένα θέμα για την επίλυση του οποίου απαιτείται σκέψη και συγκέντρωση. Τα προβλήματα δε, σύμφωνα με μια σχετική κατηγοριοποίηση διακρίνονται σε επιλύσιμα, μη επιλύσιμα (άλυτα) και ανοικτά.
Δηλαδή αντί να πάμε μπροστά, με ενίσχυση του μαθήματος της πληροφορικής στην κατεύθυνση του πραγματικού του περιεχομένου του σε όλες τις τάξεις του Λυκείου, κάποιοι «οραματίζονται» να πάμε ολοταχώς προς τα πίσω. Εν κατακλείδι σε μια εποχή που ονομάζεται εποχή της πληροφορίας, κάποιοι «σχεδιάζουν» την παραδοξότητα να υπάρχει Λύκειο σε ευρωπαϊκή χώρα χωρίς μάθημα πληροφορικής.
Πιστεύοντας ότι ακόμα και ο σουρεαλισμός έχει τα όριά του, ελπίζω το πρόβλημα (με το επαναλαμβανόμενα διαρρέον σχέδιο) να μην είναι άλυτο!


Δρ. Κυριάκος Πατριαρχέας,

Καθηγητής Πληροφορικής ΠΕ 19, Ερευνητής - Συγγραφέας



Σημ. 1: Μιας και οι «συντάκτες» του «σχεδίου» κατά πως φαίνεται (κακο)αντιγράφουν το πρόγραμμα του International Baccalaureate (ΙΒ) τουλάχιστον ας το κάνουν σωστά μελετώντας το πρόγραμμα της βαθμίδας του Λυκείου (Diploma programme curriculum κατά ΙΒ), στην ομάδα 5, όπου υπάρχει η πληροφορική με ενισχυμένο ρόλο, όπως σωστά για την εποχή μας συμβαίνει σε κάθε πολιτισμένη χώρα.
Σημ. 2: Με τον όρο «συντάκτες» του σχεδίου δεν αναφέρομαι στα 3 πρόσωπα που εμφανίζονται σε σχετικό άρθρο της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», δεν είναι δυνατό τέτοιες προχειρότητες να έχουν σχέση με καταξιωμένους (κατά τη γνώμη μου) ανθρώπους.
Σημ. 3: Αναρωτιέμαι, δεν είναι κρίμα για την παιδεία μας, το κεφάλαιο που λέγεται καθηγητές πληροφορικής (από τους πλέον αποδοτικούς κλάδους) να θέλουν κάποιοι να «σπαταληθεί» σε ζητήματα που δεν αφορούν την επιστήμη τους; Αυτή είναι η σωστή αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού; Για αυτό διορίστηκαν; Δεν είναι αυτό παρεμπόδιση στη εξέλιξη και τη σταδιοδρομία τους; Θα αναλάβει κάποιος από τους «διαρρέοντες» την ευθύνη της διαρροής ενυπόγραφα για να εισπράξει και τις νόμιμες αντιδράσεις των καθηγητών πληροφορικής οι οποίοι εκτός από υποχρεώσεις έχουν και νόμιμα δικαιώματα;